Metaverse
Tags: Teknoloji
Metaverse bildiğiniz evren anlamına gelen universe ve meta yani öte kelimelerinin birleşiminden oluşuyor. “EVRENİN ÖTESİ” Fiziksel gerçeklikle artırılmış ve sanal gerçekliğin birleştiği ortak bir Online Dünyalar Topluluğu anlamına geliyor. Geleneksel kişisel bilgisayarların yanı sıra sanal ve artırılmış gerçeklik cihazları aracılığıyla kalıcı çevrimiçi 3 boyutlu sanal ortamları destekleyen, İnternet’in varsayımsal bir yinelemesidir. Arkadaşlarınızla takılıp, vakit geçirebileceğiniz, alışveriş yapabileceğiniz ve hatta çalışıp para kazanabileceğiniz bir ortam. Bu kelime ilkez 1992’ de söylendi ödüllü yazar Neal Stephenson’ın Snow Crash yani Kar Çöküşü adlı romanının yirmi ikinci sayfasında “Arkasında ona nasıl ulaşılabileceğini açıklayan anlamsız sözler var, bir telefon numarası ve metaverse içinde bir adres. Aptalca bir isim dedi kartı tulumunun yüzlerce bir cebine sokuştururken ama bunu asla unutmayacaksın dedi Hero” ama 1992 yılında yazıldıktan sonra, bu romanda içinde ortaya atılan bu metaverse de yıllar boyunca unutuldu. Bu kitaptaki metaverse kavramı; kurgusal bir dünyayı nitelemiştir. Nitekim metaverse kavramı, ortaya atıldığı ilk dönemlerde aşırı abartılı ve spekülatif bir gelecek perspektifi olmakla eleştirilmiştir. Peki, böyle ortamlar çoktan yaratılmadı mı? Örneğin, oyunların dünyası, Roblox, Fortnite, Minecraft. Bu oyunlar sanal dünyayı da aşarak; kendine has bir yapı inşa etmeden tutun kendi ekonomilerine kadar bir sanal dünya yaratmadı mı? Üstelik Fortnite evrenindfe sadece oyun oynanmıyor, 2020 yılında ünlü rap sanatçısı Travis Scott Fortnite platformu içerisinde metaverse ortamında sanal bir konser düzenlemişti. Örümcek Adam yaratıldığında sadece bir çizgi romandı sonra bunların animasyonları, oyunları, filmleri derken Marvel Evreninde birbirleriyle tanıştılar. Bir yanda da başka bir evrende yaşayan DC var. Bir anda yüzlerce metaverse hayatımıza adeta bir fişek gibi girdi Unreal Engine 4-5, Microsoft, Nvidia Facebook gibi birçok marka kendi metaverselerini duyurmaya başladılar. Aslında bunların yarattıklarına “island” deniyor. Bu ada kümelerinin birleşmesiyele birlikte metaverse dediğmiz kavram oluşuyor. Metaverse ise bunların hepsinin ve hatta bizim bile yer aldığımız ortak bir yeri bizlere sunuyor. Metaverse’ e verilebilecek en güzel film örneği ise Steven Spielberg yönettiği “Ready Player One” filmi olacaktır. Özellikle Facebook’un konuya ilgi duymaya başlamasıyla kavram daha da ön plana çıkmıştır. 2014 yılında ise iki milyar dolar vererek Oculus VR firmasını satın aldı. Hatta yakın zamanda ise, Facebook adını Meta olarak değiştirdi. 2021 yılının ortalına doğru Güney Kore, Metaverse İttifak’ ını duyurdu. Bu evrende kendi kıyafetlerinizi tasarlayabilir, reklamlar yapabilir veya arsalar satın alıp evler yapabiliriz.
NFT
Takas edilemez jeton, ya da İngilizcedeki popüler ismiyle non-fungible token (kısaca NFT), dijital bir varlığın benzersiz olduğunu ve bu nedenle birbirinin yerine geçemeyeceğini onaylayan, blok zinciri adı verilen bir dijital defterde depolanan veri birimidir. NFT’ler fotoğraflar, videolar, ses ve diğer dijital dosya türleri gibi öğeleri temsil etmek için kullanılabilir. Ancak, orijinal dosyanın herhangi bir kopyasına erişim, NFT’nin alıcısı ile sınırlı değildir. Bu dijital öğelerin kopyaları herkesin edinmesi için mevcutken, NFT’ler, sahibine telif hakkından ayrı bir sahiplik kanıtı sağlamak için blok zincirlerinde izlenir. NFT’ye alt başlıklar koyacak olur isek; dijital sanat, koleksiyonluklar, oyunlar, müzik, film, spor, moda. NFT cephesindeki patlama ise Beeple’ ın 69 milyon dolara satılan eseriyle hepimizin radarına takıldı. Büyük moda şirketlerine baktığımız zaman, kıyafetleri NFT olarak da satmaları ve dijital giyilebilir bir formatta satılması bizi düşündürüyor.